Jak się przygotować do wyprawy splitboardowej?
Odpowiednie przygotowanie do wyprawy splitboardowej to klucz do sukcesu i gwarancja bezpieczeństwa.
Sprawdź, jak to zrobić w 4 prostych krokach:
Sprawdź Komunikat Lawinowy (KL)
Przed każdą wycieczką splitboardową prowadzącą poza wyznaczone trasy i szlaki konieczne jest dokładne zapoznanie się z aktualnym komunikatem lawinowym (KL) i jego analiza.
Samo przeczytanie komunikatu to za mało! Należy wyodrębnić kluczowe informacje i uwzględnić je już na etapie planowania wycieczki, aby podejmować świadome i bezpieczne decyzje w terenie.
Komunikat lawinowy podsumowuje rozwój warunków pogodowych oraz strukturę pokrywy śnieżnej, dostarczając kompleksowej oceny ryzyka związanego z bieżącą sytuacją lawinową. Wszystkie raporty dotyczące zagrożenia lawinowego w Alpach i Tatrach mają ujednoliconą strukturę, co umożliwia ich systematyczną analizę i zastosowanie w standardowy sposób. Dodatkowo, piktogramy w nagłówku pozwalają na szybkie zrozumienie kluczowych informacji, nawet bez znajomości języków obcych.
JAK DUŻY JEST POZIOM ZAGROŻENIA?
Dla wielu osób analiza KL ogranicza się do określenia poziomu zagrożenia, który wskazuje ogólną skalę ryzyka w danym regionie w przedziale od 1 (niski) do 5 (bardzo wysoki).
Korzystając z metod probabilistycznych, takich jak "Snowcard", "Stop or Go" i metoda redukcji, stosunkowo łatwo jest uzyskać kompleksową ocenę ryzyka.
Ale nawet jeśli spojrzysz tylko na poziom zagrożenia, powinieneś pamiętać, że jest on dostosowywany regionalnie. Na przykład poziom zagrożenia w raporcie o sytuacji lawinowej może się różnić. W Tatrach Niskich może być wskazany 2 stopień zagrożenia, a w Tatrach Wysokich 3 stopień zagrożenia - lub odwrotnie w zależności od obszaru, ale także wysokości czy pory dnia. Dlatego warto dokładnie i dogłębnie sprawdzić komunikaty, by właściwie ocenić ryzyko..
Więcej informacji znajdziesz tutaj:
GDZIE ZNAJDUĄ SIĘ NIEBEZPIECZNE MIEJSCA?
KL dostarcza też cennych informacji niezbędnych do planowania trasy i podejmowania decyzji w terenie. Np:
- szczególnie niebezpieczne ekspozycje stoków są symbolizowane za pomocą czarnej/szarej róży wiatrów,
- niebezpieczne formy terenu i wysokości są oznaczone tekstem lub piktogramami. Informacje te są jednak przydatne tylko wtedy, gdy użytkownik rozpoznaje i unika tych miejsc w naturze.
Sekcja „Gdzie” zawiera również wskazanie dodatkowego obciążenia wymaganego do wyzwolenia lawiny: od „spontanicznego” w najgorszym przypadku do „małego” (pojedyncza osoba) do „dużego” (grupa bez odstępów). Umożliwia to wcześniejszą ocenę skuteczności środków ostrożności, takich jak „zjazd pojedyczy” lub „chodzenie w odstępach ”.
JAKIE SĄ "PROBLEMY LAWINOWE"?
KL opisuje również aktualnie występujące główne zagrożenia: świeży śnieg, deski śnieżne utworzone przez wiatr, słabe warstwy w starej pokrywie śnieżnej, mokry śnieg lub ślizgający się śnieg. Te „problemy lawinowe” są przedstawione graficznie za pomocą piktogramów i słów kluczowych oraz opisane w dodatkowym tekście. Dzięki tym informacjom specjaliści mogą rozpoznać i ocenić odpowiedni schemat zagrożenia w terenie. Wymaga to jednak dużej wiedzy i zrozumienia, a niektóre problemy lawinowe - takie jak stary śnieg - są niezwykle trudne do oceny, nawet dla profesjonalistów.
Więcej informacji na ten temat znajdziesz tu:
Wszystkie informacje zawarte w komunikacie lawinowym są teraz w pełni reprezentowane przez liczby, symbole, mapy i piktogramy, które uzupełnione są o tekst. Dostarcza on jeszcze bardziej szczegółowych informacji istotnych dla prawidłowej oceny sytuacji lawinowej. Dlatego warto przeczytać go uważnie, by uzyskać jeszcze wyraźniejszy obraz sytuacji lawinowej.
INFORMACJE DODATKOWE
W KL omówiona jest również struktura pokrywy śnieżnej, a w szczególności istniejące słabe warstwy. Każdy, kto jest zaznajomiony ze śniegiem i jego właściwościami, będzie w stanie wyciągnąć z tego dalsze cenne informacje.
Dla nowicjuszy zaś interesujące jest uzyskanie wglądu w zależności między rozwojem pogody a strukturą pokrywy śnieżnej, co pomoże zrozumieć procesy zachodzące w pokrywie śnieżnej.
Ostatnia sekcja KL dotyczy przewidywanej pogody i trendów zagrożenia lawinowego na nadchodzące dni. Jeśli zaczynasz swoją wycieczkę bardzo wcześnie lub nie jesteś w stanie wywołać aktualnego KL, będziesz bardzo wdzięczny za te informacje. Oczywiście używany KL powinien być zawsze jak najbardziej aktualny, dlatego warto spojrzeć na datę jego utworzenia.
GDZIE ZNAJDĘ AKTUALNY KOMUNIKAT LAWINOWY?
Komunikat lawinowy TOPR Tatry Polskie:
Komunikat lawinowy SK - Horska Zachranna Służba
https://avalanches.sk/bulletin/latest
European Avalanche Warning Services EAWS
PODSUMOWJĄC:
-
Czytaj KL uważnie i w całości
-
Zróżnicuj poziom zagrożenia w zależności od regionu, wysokości i pory dnia.
-
Zwracaj uwagę na miejsca zagrożenia
-
Problem lawinowy = aktualne główne zagrożenie!
-
Filtruj informacje: Istotne dla Ciebie?
-
Regularnie czytaj KL! Zwracaj uwagę na jego aktualność
Sprawdź prognozę pogody
Zima w górach potrafi być nieprzewidywalna, dlatego zanim ruszysz w góry, warto skorzystać z kilku źródeł aby sprawdzić warunki pogodowe. Dobre do tego celu są:
-
IMGW – pogodynka.pl, gdzie znajdziesz szczegółowe prognozy dla Tatr,
-
Meteo.pl – model UM doskonale sprawdza się w prognozowaniu opadów i temperatury,
-
Kamera TOPR – kasprowy.com/kamery, dzięki której zobaczysz aktualne warunki na Kasprowym Wierchu,
-
Windy.com – świetne narzędzie do sprawdzania siły i kierunku wiatru, co jest kluczowe w planowaniu trasy splitboardowej.
-
hzs.sk- szczegółowe warunki pogodowe dla każdej stacji
-
alpenvereinaktiv.com - Szczegółowe prognozy tekstowe dotyczące sytuacji pogodowej we wschodnich i zachodnich Alpach
-
zamg.at - Centralny Instytut Meteorologii i Geodynamiki w Austrii. Prognoza pogody dla poszczególnych regionów Austrii
-
meteoschweiz.ch - Szwajcarski serwis pogodowy
Ważne czynniki wpływające na planowaną wycieczkę w odniesieniu do pogody:
Widoczność:
-
W warunkach słabej widoczności, mgły, rozproszonego światła, opadów i ciemności niemal niemożliwe jest wykorzystanie korzystnego ukształtowania terenu, oszacowanie nachylenia zbocza i ocena aktualnych warunków na miejscu.
-
Słaba widoczność jest wystarczającym powodem do odwołania wycieczki, ratunek z powietrza nie jest możliwy.
-
Lepiej jest poruszać się poniżej linii drzew, ponieważ widoczność i ryzyko lawin są zwykle bardziej korzystne.
Wiatr:
-
Wiatr jest uważany za głównego budowniczego lawin.
-
Kierunek i prędkość wiatru dostarczają informacji o warunkach, jakich można spodziewać się na miejscu, zwłaszcza tam, gdzie gromadzi się śnieg.
-
Komunikacja i widoczność na ziemi są ograniczone przy silnym wietrze
-
Współczynnik chłodu wiatru: Przy temperaturze powietrza -10°C i prędkości wiatru 50 km/h odczuwamy temperaturę około -25°C.
Temperatura:
-
Temperatura ma duży wpływ, zarówno pozytywny, jak i negatywny, na warunki śniegowe i zagrożenie lawinowe.
-
Po świeżych opadach śniegu ocieplenie śniegu w zakresie 0°C powoduje krótkotrwały (24-godzinny) wzrost zagrożenia lawinowego > ale w dłuższej perspektywie osiadanie i stabilizację.
-
Powtarzające się naprzemiennie ciepło/zimno ma w szczególności efekt stabilizujący, podczas gdy zimno (<-8°C) może „zachować” zagrożenie przez długi czas w okresie wysokiej zimy.
-
Szczególnie w warunkach zbliżonych do wiosennych, dobre zarządzanie czasem jest ważne przy planowaniu wycieczki, ponieważ ryzyko lawin na nasłonecznionych stokach wzrasta bardzo szybko wiosną.
Opady:
-
Opady mają duży wpływ na nasze planowanie: wiatr i świeży śnieg prowadzą do zasp i ograniczonej widoczności. Deszcz prowadzi do silnego przemoczenia i pogorszenia sytuacji lawinowej. Wzrost zagrożenia spowodowany świeżym śniegiem zależy zarówno od jego ilości, jak i warunków otoczenia.
Dobrze zaplanuj trasę i czas
Jak zaplanować idealną wycieczkę splitboardową?
Planowanie
Po wybraniu trasy z pomocą map, literatury przewodnikowej, portali internetowych, raportów lawinowych i ekspertów - takich jak przewodnicy górscy - można rozpocząć faktyczne planowanie.
Zasadniczo planowanie wycieczki odbywa się wieczorem przed właściwą wycieczką. Jeśli pracujesz z dostawcami online, powinieneś wcześniej zapisać wszystkie informacje offline, ponieważ: ani w schroniskach, ani w dolinach nie zawsze ma się wystarczająco dobry zasięg. To samo dotyczy śladów GPS i map online: wszystko powinno być dostępne w trybie offline.
W idealnej sytuacji planowanie wycieczki powinno odbywać się z udziałem wszystkich uczestników, ale jeśli nie jest to możliwe, wszystkie istotne informacje należy przekazać towarzyszom przed porannym startem. W szczególności sytuacja lawinowa i raport sytuacyjny powinny być wysłuchane i zrozumiane przez wszystkich, aby można było podjąć odpowiednie środki na trasie.
Przykład: Raport o sytuacji lawinowej wspomina o odgłosach osiadania. Jeśli odgłosy te są słyszalne na płaskim terenie, wszyscy uczestnicy wycieczki powinni być świadomi ich znaczenia i rozważyć zmianę trasy lub jej odwołanie.
1. Obliczanie czasu podróży
Dostępne są ogólne wzory do obliczania czasu marszu: Podejście jest obliczane przy 300 metrach wysokości lub 4 kilometrach na godzinę. Ponieważ w okresie zimowym mogą wystąpić znaczne odchylenia, na przykład z powodu głębokiego śniegu lub wiosną z powodu oblodzenia, wycieczka powinna być zawsze uzupełniona wykwalifikowanym doświadczeniem. Pomocne mogą tu być opisy tras, przewodnicy narciarscy lub gospodarze schronisk.
To samo dotyczy zjazdu: silni splitboardzitcie będą potrzebować mniej czasu na zjazd niż niedoświadczeni splitboardicscie. Zasadniczo na zjazd należy przeznaczyć jedną trzecią czasu przeznaczonego na podejście.
Niemniej jednak: wszelkie informacje na temat trasy, czy to z książki turystycznej, przewodnika górskiego czy raportów online, są jedynie wskazówkami, które można wykorzystać jako przewodnik. Ostatecznie będziesz musiał sam je ocenić i zastosować na własną odpowiedzialność. Istotne jest również wyjaśnienie, czy podane czasy dotyczą wejścia i zejścia, czy tylko wejścia.
Jak już wspomniano, wszystkie czasy muszą być zawsze dostosowane do aktualnych warunków, własnego poziomu sprawności i indywidualnych możliwości. Powinieneś stale sprawdzać zegarek, zwłaszcza podczas wycieczki, aby upewnić się, że twój harmonogram rzeczywiście działa. Regularne przerwy są niezbędne - zwłaszcza jeśli podróżujesz z grupą - aby utrzymać wydajność i koncentrację.
Wszelkie zmiany sprzętu są również istotne przy obliczaniu czasu: obejmuje to zakładanie i zdejmowanie fok lub zakładanie raków. Powinieneś także zaplanować poduszkę czasową na wymagające technicznie fragmenty.
2. Czytanie map topograficznych i drukowanych
Istnieje wiele aplikacji i map online, które można wykorzystać do planowania. Na tych mapach cyfrowych trasa jest przedstawiona jako ślad. Linie konturowe pozwalają rozpoznać ukształtowanie i stromość terenu. Cała sieć szlaków i liczne trasy skitourowich są zaznaczone na mapach topograficznych, dzięki czemu można uzyskać dobry przegląd i w razie potrzeby wybrać alternatywy. Symbole, kreskowanie i ukształtowanie terenu dostarczają wielu informacji na mapie. Szczególnie ważne są kluczowe punkty - które zazwyczaj są już wspomniane w opisie - i powinny być zaznaczone na mapie, aby można je było ponownie znaleźć w terenie. To zależy od tego, gdzie na świecie podróżujesz. W związku z tym należy użyć odpowiedniej mapy.
W Europie, a zwłaszcza w Alpach, korzystam z aplikacji od Alpenvereinu. Aplikacja ta nazywa się Alpenvereinaktiv. W tej aplikacji dostępne są mapy Alpenverein w formacie 1:25000, stworzone specjalnie na zimę. Można je filtrować według aktywności, na przykład: Turystyka piesza, jazda na rowerze, kolarstwo górskie i sporty zimowe. Istnieją również dodatkowe warstwy wyświetlane na mapie: Nachylenie stoku, orientacja stoku, obszar lawinowy, sytuacja lawinowa itp. Mogę polecić tę aplikację tylko w Alpy. Istnieje osobna oficjalna mapa dla Szwajcarii: https://map.geo.admin.ch/
3. Definicja kluczowych punktów i punktów trasy, punktów kontrolnych lub punktów orientacyjnych
Przykład: Zuckerhütl na Stubaiu
01 Start: dolna stacja kolejki Gletscherbahn - 08:30: wjazd na Schaufeljoch.
02 Zjazd przez Gaiskarferner (najpierw nartostradą, potem otwartym terenem) do zagłębienia pod wyciągiem
orczykowym. Około 2750 m.
03 Podjazd: Kieruj się na południe/południowy wschód obok skalnej głowy do około 2 860 m, kontynuuj na wschód
przez Paffenferner do Pfaffenjoch na 3 208 m. Wokół grzbietu lodowca ponownie w kierunku południowym /
wschodnim, mijając północną ścianę Zuckerhütl do Pfaffensattel na wysokości 3 344 m i tutaj do przechowalni
sprzętu narciarskiego, zanim zrobi się naprawdę stromo. Pieszo (głównie w rakach i ewentualnie z asekuracją
linową) na szczyt Zuckerhütl na wysokości 3 507 m.
04 Zjazd wzdłuż wzniesienia - z przeciwległym wjazdem do wyciągu.
Wymagany czas:
W sumie całodniowa wycieczka, nawet jeśli wejście na szczyt zajmuje niecałe 3,5 godziny. Ale: Ze względu na przeciwne wejście i kilka zejść, powinieneś zacząć wcześnie - około 08:00. Biorąc pod uwagę wszystkie wymagania, wycieczka trwa łącznie około 6 godzin. Uwaga: w dobrych warunkach.
Kluczowe punkty:
Strome stopnie i zbocza,
żleby,
skaliste grzbiety,
przełamanie lodowca itp.
Szczególnie związane z powyższym przykładem (Zuckerhütl):
-Kanał poniżej wyciągu orczykowego (ok. 35 stopni)
-Ostatnie podejście na szczyt
Biorąc pod uwagę punkty orientacyjne (w tekście opisu trasy) oraz informacje z materiałów mapowych, można określić tzw. punkty kontrolne dla sytuacji lawinowej.
Najbardziej stromy obszar = bezpośrednio poniżej wyciągu na Gaiskarferner w żlebie (ok. 35 stopni) i powyżej P. 2860 w kierunku Pfaffenjoch (również ok. 35 stopni).
Pfaffenjoch (3 208 m n.p.m.) jest na przykład dobrym punktem orientacyjnym dla rozkładu jazdy. Powinieneś tu dotrzeć po około 1,5 godziny. Dotarcie do Pfaffensattel powinno zająć około 2,5 godziny.
Kolejną zaletą podzielenia trasy na etapy między punktami orientacyjnymi jest łatwiejsze zapamiętanie trasy. Punkty trasy powinny być wyraźnie oznaczone, aby można je było znaleźć nawet we mgle lub przy słabej widoczności. Jeśli jesteś przygotowany na kluczowe punkty, nie dasz się zaskoczyć. W razie wątpliwości należy zareagować odpowiednio wcześnie i w razie potrzeby zawrócić.
Zdjęcia punktów orientacyjnych mogą zapewnić jeszcze lepszą orientację i rozpoznawalność na miejscu.
Dlaczego smartfony są coraz częściej używane?
Smartfon stał się naszym uniwersalnym urządzeniem codziennego użytku i jest w ciągłym użyciu! Sprzęt jest niezawodny, aplikacje stają się coraz bardziej praktyczne. Dostępne są niezliczone trasy, można stale zmieniać orientację i lokalizować swoją lokalizację na mapie - nawet w trybie offline. W Tyrolu poszli nawet o krok dalej i opracowali własną aplikację ratunkową, która za naciśnięciem przycisku wysyła Twoją lokalizację (za pomocą współrzędnych GPS) do centrum kontroli Tyrolu w nagłej sytuacji awaryjnej i jednocześnie nawiązuje z nimi połączenie telefoniczne.
Jedną z wad wszechobecnego korzystania ze smartfonów jest to, że nie pozwalają one na czytanie mapy, ponieważ można szybko stracić przegląd z powodu małych sekcji. Darmowe mapy często nie zawierają zbyt wielu informacji. Ważne jest również, aby zawsze mieć przy sobie zestaw baterii, aby móc naładować telefon komórkowy w ruchu.
Zasadniczo nigdy nie należy polegać wyłącznie na smartfonie. Ważne informacje należy wydrukować i zawsze mieć przy sobie mapę. Dlatego jeszcze raz: musisz być w stanie samodzielnie ocenić wszelkie informacje - czy to z Internetu, czy z drukowanych przewodników - i korzystać z nich niezależnie.
4. Tworzenie szkicu trasy
Teraz możesz wziąć kartkę papieru i stworzyć szkic trasy - podobny do mapy drogowej dla wycieczek rowerowych. Dla niektórych osób pomocne jest naszkicowanie trasy ze szczególnym uwzględnieniem punktów orientacyjnych, czasów przejazdu i kluczowych punktów, aby wiedzieć, czego się spodziewać. Pomocne jest również sporządzenie wykresów trasy-czasu lub odległości-wysokości.
5. Komunikat pogodowy i lawinowy
Zapoznanie się z raportem pogodowym i lawinowym to elementarna część każdego planowania wycieczki. Wszystkie informacje (śnieg, wiatr i ilość opadów) muszą być porównane z rzeczywistymi warunkami na miejscu. i uwzglęnione na etapie planowania.
6. Mieć oko na grupę
Jeśli podróżujesz w grupie, ważne jest, aby wziąć pod uwagę następujące kwestie:
Czy planowanie jest w porządku dla wszystkich zaangażowanych?
Czy wszyscy wiedzą, czego się spodziewać podczas wycieczki?
Czy miejsce docelowe i trasa są odpowiednie dla wszystkich uczestników?
Czy wszyscy uczestnicy są gotowi na wycieczkę?
7. Sytuacja awaryjna
Nikt nie chce malować diabła na ścianie, ale często wystarczy, że grupa podzieli się na szybszą awangardę i wolniejszą grupę maruderów, aby spowodować problemy z komunikacją. W związku z tym obowiązuje następująca zasada: każdy powinien mieć numery telefonów osób zaangażowanych w akcję. Radiotelefony mogą być również pomocne w płynnej komunikacji. Równie ważne: międzynarodowy numer alarmowy (112) powinien być zapisany w każdym telefonie komórkowym - podobnie jak numery pobliskich schronisk.
8. Kontrola sprzętu
Wszystko jest już gotowe do trasy. Przed położeniem się do łóżka, ostatnim krokiem jest sprawdzenie sprzętu i ekwipunku. Jeśli wyruszasz wcześnie, powinieneś również spakować plecak wieczorem poprzedniego dnia. Następnie można w spokoju zjeść śniadanie i od razu wyruszyć w drogę. Zrelaksowany - a przede wszystkim dobrze przygotowany!
Linki:
www.locusmap.app
Czy mogę sam iść na wyprawy splitboardowa?
Jest to kontrowersyjny temat. Oczywiście są splitboardziscie, którzy regularnie wyjeżdżają sami i uwielbiają samotność na łonie natury. Nie jest to jednak zalecane, zwłaszcza jeśli jesteś początkującym splitboardowcem. W otwartym terenie zawsze powinieneś mieć kogoś ze sobą na początku - najlepiej kogoś z większym doświadczeniem. Jeśli wybierasz się na samotną wycieczkę splitboardową, zawsze wiąże się to z wyższym ryzykiem, ponieważ w sytuacji awaryjnej jesteś zdany na siebie. Zwłaszcza na bardziej odległych trasach może to znacznie wydłużyć łańcuch ratunkowy, jeśli potrzebujesz pomocy na przykład z powodu wypadku. W sytuacji awaryjnej minuty mogą stanowić różnicę między życiem a śmiercią. Dlatego wielu doświadczonych splitboardzistow wybiera się na wycieczki w otwartym terenie tylko w towarzystwie.
Sytuacja wygląda nieco inaczej w przypadku wycieczek splitboardowych na stoku lub na szlakach skitourowych. Niebezpieczeństwa są tu znacznie mniejsze i rzadko podróżuje się w całkowitej samotności. Niemniej jednak, szczególnie w przypadku początkujących splitboardzistow, rozsądniej jest - i zazwyczaj przyjemniej - wybrać się na wycieczkę w grupie. Daje to poczucie bezpieczeństwa i możliwość uczenia się na podstawie doświadczeń innych. Aby upewnić się, że każdy otrzyma to, na co zasługuje, należy z wyprzedzeniem omówić swoje oczekiwania, aby uniknąć niespodzianek. Wyjaśnij, jak szybko, jak długo i w jakim terenie chcesz jechać!
Pamiętaj - Partner może uratować ci życie!